Herwlongwriaeth

Herwlongwriaeth

Enghraifft o'r canlynol	galwedigaeth, galwedigaeth forwrol, ambiguous Wikidata item
Math	gwron, morwr, milwyr afreolaidd
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Yr arfer o ymosod ar longau gwledydd eraill a'u hysbeilio a hynny gydag awdurdod llywodraethol yw herwlongwriaeth neu breifatirio. Rhoddir yr enw preifatîr (o'r Saesneg privateer)^[1] neu herwlong^[2] ar long a ddefnyddir at y diben hwn, a gelwir capten y fath long hefyd yn breifatîr neu'n herwlongwr.^[3] Mae herwlongwriaeth yn wahanol i fôr-ladrad, sef ysbeilio heb ganiatâd unrhyw lywodraeth.

Yn ystod Oes Elisabeth, derbyniodd sawl morwr Seisnig nawddogaeth gudd oddi wrth y Frenhines Elisabeth I i ysbeilio llongau trysor Sbaen ym Môr y Caribî. Ymosodwyd ar lynges Sbaen ym Mae Cádiz gan Syr Francis Drake yn 1587, mewn brwydr a elwir "llosgi barf Brenin Sbaen". Yn y 1590au ymosodwyd ar drefedigaethau Ymerodraeth Sbaen yn y Caribî gan Christopher Newport. a lwyddodd hefyd i gipio sawl llong oddi ar y Sbaenwyr a'r Portiwgaliaid.

1. ↑  preifatîr. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 7 Hydref 2019.
2. ↑  herwlong. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 7 Hydref 2019.
3. ↑  herwlongwr. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 7 Hydref 2019.